بیماریهای غدد و متابولیک
دیابت :
روند ابتلا به دیابت به عنوان شایع ترین بیماری ناشی از اختلال متابولیسم در سال های اخیر رو به افزایش است . به طوری که از سال 1995 تا 2025 جمعیت مبتلایان به آن 122 درصد افزایش خواهد یافت .در سال 1375 پس از یک بررسی جامع طرح کشوری پیگیری و کنترل بیماری دیابت جهت ادغام در نظام شبکه های بهداشتی درمانی طراحی شد . هدف از اجرای طرح کشوری پیشگیری و کنترل بیماری دیابت مبارزه با این معضل جهانی در قالب اقدام های پیشگیری اولیه ، ثانویه و ثالثیه است . در این طرح چهار سطح کنترل و مراقبت در نظر گرفته شده است .
-
سطح اول :با کمک بهورزان و رابطین بهداشتی در خانه های بهداشت روستایی افراد در معرض خطر غربالگری می شوند .
-
سطح دوم ( مرکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی یا تیم سلامت ): آزمون غربالگری و تشخیصی وجود بیماری توسط پزشک عمومی را انجام می دهد . بیماران پس از شناسایی در این سطح طبق راهبردهای تعیین شده درمان و پیگیری می شوند .
-
سطح سوم : موارد غیر قابل کنترل و یا دارای عوارض و نیز مواردی دیگر برای غربالگری عوارض به سطح سوم ( واحد دیابت ) ارجاع می شوند یا از کمک های پزشک فوق تخصص غدد و متخصص داخلی و پرستار آموزش دهنده و کارشناس تغذیه بهره مند شوند.
-
سطح چهارم : افراد نیازمند به اقدام های تشخیصی و درمانی فوق تخصصی عوارض که در شهرستان موجود نیست به بیمارستانهای دانشگاهی مرکز استان فرستاده می شوند.
کم کاری مادرزادی تیروئید نوزادان
کم کاری مادرزادی تیروئید یکی از عوامل مهم قابل پیشگیری عقب افتادگی ذهنی در نوزادان است . شیوع بالای بیماری در کشور و عوارض جبران ناپذیر مغزی بیماری در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع که جز با غربالگری بیماری قابل پیشگیری نمی باشد ، مسئولین وزارت بهداشت را بر آن داشت نا برنامه غربالگری هیپوتیروئید نوزادان را در سطح ملی برنامه ریزی نماید .
برنامه غربالگری هیپوتیروئید نوزادان از سال 1374 در شهرستان آران و بیدگل اجرا شده است . در این برنامه نمونه گیری از پاشنه پادر روزهای 5-3 پس از تولد بر روی کاغذ فیلتر مخصوص انجام می شود . نمونه های تهیه شده در دمای اتاق خشک شده و در پاکت مخصوص توسط پست پیشتاز به آزمایشگاه مرجع انتقال داده می شود . به طور کلی در آزمون T4و TSHبر روی کاغذ فیلتر برای غربالگری این بیماری استفاده می شود . حساسیت هر دو آزمون برای شناسایی کم کاری مادرزادی تیروئید برابر است اما حساسیت آزمون اولیه TSHبالاتر است .
 دستورالعمل ها
|
|
|